سافت باکس و اکتاباکس

راهنمای جامع انتخاب سافت باکس و کاربرد آن در عکاسی

سافت باکس (Softbox) یکی از پرکاربردترین و محبوب‌ترین ابزارهای شکل‌دهنده نور در عکاسی و فیلمبرداری است. این ابزار به عکاسان و فیلمسازان کمک می‌کند تا نوری نرم، یکنواخت و بدون سایه‌های تیز ایجاد کنند و به همین دلیل به ویژه در عکاسی پرتره، عکاسی تبلیغاتی و فیلمبرداری حرفه‌ای بسیار استفاده می‌شود.

سافت باکس چیست؟

سافت باکس یک وسیله‌ نورپردازی است که معمولاً به شکل جعبه‌ای ساخته می‌شود و بر روی منبع نور (مثل فلاش یا چراغ‌های LED) قرار می‌گیرد. بدنه‌ی سافت باکس از مواد نیمه شفاف تشکیل شده است. پارچه سافت باکس نور را عبور می‌دهد و باعث می‌شود که نور سافت باکس به صورت یکنواخت و نرم در فضا منتشر شود. سافت باکس‌ها در انواع و اشکال مختلفی از جمله مستطیل، مربع، هشت‌ضلعی (اکتاباکس)، و مثلثی عرضه می‌شوند.

فلاش سافت باکس چیست؟

برای استفاده از سافت باکس، می‌توان از چند نوع مختلف فلاش بسته به نیاز و شرایط عکاسی استفاده کرد. انواع سافت باکس های  موجود در بازار براساس نوع لامپ سافت باکس، به این ترتیب هستند:

1. سافت باکس اسپیدلایت (Speedlight Flash)

• ویژگی‌ها: این فلاش‌ها قابل حمل و سبک هستند و اغلب روی دوربین نصب می‌شوند، اما می‌توانند به‌صورت جداگانه هم استفاده شوند.
• نحوه استفاده با سافت باکس: برای نصب سافت باکس روی فلاش اکسترنال، معمولاً از نگه‌دارنده‌های مخصوصی استفاده می‌شود که فلاش را درون سافت باکس نگه می‌دارند.
• کاربرد: این فلاش‌ها در عکاسی محیطی و عکاسی‌هایی که نیاز به حمل‌ونقل آسان و نورپردازی سریع دارند، محبوب هستند.

2. فلاش‌های استودیویی (Studio Strobe Flash)

این سافت باکس‌ها بسیار سنگین هستند. به همین دلیل هم باید سافت باکس با پایه استفاده شود.

• ویژگی‌ها: این فلاش‌ها قدرت بیشتری نسبت به فلاش‌های اکسترنال دارند و معمولاً در استودیوهای عکاسی حرفه‌ای استفاده می‌شوند.
• نحوه استفاده با سافت باکس: فلاش‌های استودیویی به دلیل قدرت بالا و قابلیت تنظیم دقیق‌تر، به راحتی با سافت باکس‌های بزرگ‌تر سازگار می‌شوند و برای نورپردازی‌های پیچیده‌تر کاربرد دارند.
• کاربرد: این نوع فلاش‌ها بیشتر برای عکاسی پرتره، عکاسی محصول و عکاسی تبلیغاتی در استودیو مورد استفاده قرار می‌گیرند.

3. فلاش‌های LED و پنل‌های نور LED

این نوع سافت باکس را “سافت باکس نور ثابت” می‌نامند. چون برای نور‌های LED استفاده می‌شوند.

• ویژگی‌ها: برخلاف فلاش‌های عادی، این نوع فلاش‌ها نور مداوم تولید می‌کنند و مناسب فیلمبرداری یا عکاسی‌هایی هستند که نیاز به تنظیم نور پیوسته دارند.
• نحوه استفاده با سافت باکس: پنل‌های LED نیز می‌توانند با سافت باکس‌های مناسب استفاده شوند تا نور یکنواخت‌تری تولید کنند.
• کاربرد: این نوع منابع نور بیشتر در فیلم‌برداری و در شرایطی که نور پیوسته نیاز است، به کار می‌روند.

کاربرد سافت باکس در عکاسی

استفاده اصلی سافت باکس در عکاسی برای تولید نوری است که به سوژه تابیده می‌شود بدون اینکه سایه‌های تیز و سخت ایجاد کند. به عنوان مثال سافت باکس برای عکاسی لباس یا برای فیلم برداری کاربرد زیادی دارد. این نوع نور، چهره‌ها و اجسام را لطیف‌تر و طبیعی‌تر نشان می‌دهد. به همین دلیل، سافت باکس‌ها معمولاً در عکاسی پرتره و تبلیغاتی برای ایجاد جلوه‌های زیبا و متعادل از نور استفاده می‌شوند.

سافت باکس به خصوص در عکاسی‌هایی که هدف ایجاد نوری ملایم است، بسیار مناسب است. در عکاسی از محصولات، عکاسان به دنبال نور یکنواخت برای کاهش بازتاب‌های غیرضروری هستند، که این ابزار کمک بزرگی برای دستیابی به چنین نتیجه‌ای می‌کند.

انواع سافت باکس‌ها

سافت باکس‌ها بسته به نوع کاربرد و فضایی که در آن استفاده می‌شوند، در ابعاد و اشکال مختلفی طراحی شده‌اند. در اینجا به برخی از انواع رایج آن اشاره می‌کنیم:

1. سافت باکس مستطیلی: یکی از رایج‌ترین انواع سافت باکس است که به دلیل شکل استاندارد و مناسب برای اکثر شرایط عکاسی، پرکاربرد است. این نوع سافت باکس در اندازه‌های مختلف موجود است و می‌تواند برای پرتره و عکس‌های تبلیغاتی استفاده شود.
2. اکتاباکس (Octabox): این نوع سافت باکس هشت‌ضلعی است و نور ملایم و دایره‌ای را ایجاد می‌کند که برای پرتره‌ و عکاسی از سوژه‌های انسانی بسیار مناسب است. اکتاباکس به دلیل شکل خاص خود، نور طبیعی‌تری نسبت به سافت باکس‌های مستطیلی ایجاد می‌کند.
3. سافت باکس مربعی: این نوع سافت باکس‌ها به دلیل شکل متقارن خود، نوری یکنواخت و متعادل تولید می‌کنند. این مدل به ویژه در عکاسی محصول یا تبلیغاتی که نیاز به نورپردازی دقیق دارند، کاربرد دارد.
4. سافت باکس مثلثی: این نوع سافت باکس‌ها بیشتر برای ایجاد افکت‌های خاص در نورپردازی استفاده می‌شوند و به دلیل شکل غیرمعمول خود، نورپردازی خلاقانه‌تری ارائه می‌دهند.

مزایای استفاده از سافت باکس

• نور نرم و یکنواخت: سافت باکس‌ها به طور موثری نور را پخش کرده و سایه‌های تند را کاهش می‌دهند. این ویژگی در عکاسی پرتره و تبلیغاتی بسیار مهم است.
• قابل تنظیم بودن زاویه و شدت نور: با تغییر فاصله سافت باکس از سوژه، می‌توان شدت و نرمی نور را تنظیم کرد.
• تنوع در شکل و اندازه: سافت باکس‌ها در اندازه‌ها و اشکال مختلف وجود دارند و برای نیازهای مختلف عکاسی مناسب هستند.
• سهولت در استفاده: سافت باکس‌ها معمولاً به راحتی قابل نصب و استفاده هستند و برای تنظیمات سریع در عکاسی بسیار مناسبند.

سافت باکس پارابولیک چیست؟

سافت باکس پارابولیک  یک نوع خاص از سافت باکس است که به دلیل طراحی منحصر به فرد خود، نوری خاص و متمرکزتر از سافت باکس‌های معمولی تولید می‌کند. این سافت باکس‌ها که در دیجی آرکی هم عرضه می‌شود، به شکل یک چتر بزرگ با انحنای پارابولیک طراحی شده‌اند و به دلیل این ساختار، نور را به شکل متمرکزتر و جهت‌دارتر منتشر می‌کنند.

ویژگی‌های سافت باکس پارابولیک

1. شکل پارابولیک: این سافت باکس‌ها به جای طراحی مربعی یا مستطیلی، به شکل منحنی یا چتری با طراحی پارابولیک ساخته شده‌اند. این انحنا باعث می‌شود که نور به صورت طبیعی‌تر و هم‌جهت‌تر به سمت سوژه تابیده شود.
2. نور متمرکزتر و کنتراست بالا: سافت باکس پارابولیک نوری متمرکزتر و کنتراست بیشتری نسبت به سافت باکس‌های معمولی ایجاد می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که برای عکاسی پرتره و عکاسی مد مناسب تر باشد. زیرا باعث ایجاد سایه‌های زیبا و جذاب در چهره‌ افراد می‌شود.
3. پخش نور یکنواخت: با اینکه نور متمرکزتر است، همچنان پخش نرمی از نور در سوژه دیده می‌شود که باعث می‌شود نوری طبیعی‌تر و دلپذیرتر به دست آید.
4. اندازه‌های بزرگتر: سافت باکس‌های پارابولیک معمولاً در اندازه‌های بزرگ‌تری ساخته می‌شوند و برای نورپردازی گسترده‌تری استفاده می‌شوند. این ویژگی به عکاسان امکان می‌دهد تا نورپردازی وسیع‌تری در استودیو داشته باشند. نور این سافت باکس‌ها، از سافت باکس بزرگ معمولی، ملایم‌تر و جهت سایه آن هم مشخص‌تر است که باعث دستیابی به نتیجه بهتر می‌شود.

کاربردهای سافت باکس پارابولیک

• عکاسی پرتره: به دلیل نور طبیعی‌تر و سایه‌های زیبا، این سافت باکس در عکاسی پرتره حرفه‌ای بسیار محبوب است.
• عکاسی مد و فشن: در عکاسی فشن و تبلیغات، به دلیل نیاز به نورپردازی با کنتراست بالا و جلوه‌های دراماتیک، سافت باکس پارابولیک انتخاب مناسبی است.
• عکاسی محصولات: برای ایجاد جزئیات دقیق‌تر و نمایش بهتر بافت‌ها در عکاسی محصولات، این نوع سافت باکس می‌تواند به خوبی عمل کند.

تفاوت سافت باکس پارابولیک با سافت باکس

سافت باکس‌های معمولی نور را به صورت پراکنده و در جهت‌های مختلف منتشر می‌کنند که باعث می‌شود نوری یکنواخت و ملایم داشته باشند. اما سافت باکس پارابولیک به دلیل طراحی منحنی خود، نوری با تمرکز بیشتر و با سایه‌های طبیعی‌تری ارائه می‌دهد.

سافت باکس بزرگ بهتر است یا سافت باکس باریک؟

اگر به دنبال یک سافت باکس ارزان قیمت می‌گردید، احتمالا باید به جای خرید سافت باکس بزرگ، به دنبال یک سافت باکس کوچک باشید. سافت باکس های بزرگ، نور ملایم‌تری ایجاد می‌کنند. اما طبیعتا جای زیادی می‌گیرند و باید همراه با پایه استفاده شوند.
به عنوان مثال کسانی که به یک سافت باکس قابل حمل نیاز دارند، از خرید سافت باکس بزرگ اجتناب می‌کنند.

اما نور ملایمی که توسط یک سافت باکس بزرگ ایجاد می‌شود، توسط سافت باکس باریک، قابل دستیابی نیست. سافت باکس‌های باریک بیشتر برای محیط‌های کوچک، یا برای ایجاد نور ملایم ریم لایت پشت سر سوژه کاربرد دارند.

سافت باکس چتری

یک راح حل خوب برای حمل و نقل سافت باکس‌ها، استفاده از سافت باکس چتری است. این شکل‌دهنده‌های نور، می‌توانند به صورت یک چتر عکاسی، باز و بسته شوند و یک گزینه فوق العاده برای کار در محیط‌های مختلف است. چون می‌توانید هر زمان که می‌خواهید آن را باز و بسته کنید و در کیف تجهیزات خودتان قرار دهید.

سافت باکس‌ها اغلب با انواع مختلفی از فلاش‌ها و منابع نور قابل استفاده هستند. برای استفاده از سافت باکس، باید اطمینان حاصل کنید که ابعاد و نوع اتصال سافت باکس با فلاش یا منبع نوری شما سازگار است. بسیاری از سافت باکس‌ها دارای اتصالات جهانی هستند که به راحتی با انواع فلاش‌ها و نورهای LED سازگار می‌شوند.

سافت باکس برای تولید محتوا

بسیاری از تولید کنندگان محتوا، برای نرم کردن نور و سایه‌ها روی چهره خودشان، از سافت باکس استفاده می‌کنند. از آنجا که این محصولات، ساختار پیچیده‌ای ندارند، خیلی از این افراد سعی می‌کنند به جای خرید سافت باکس تولید محتوا، خودشان آن را بسازند.
به همین دلیل هم آموزش‌هایی با موضوع “ساخت سافت باکس در منزل” یا “ساخت سافت باکس با کارتن” بسیار محبوب هستند. هر چند ما هم در وبلاگ دیجی آرکی آموزش‌هایی با عنوان “ساخت سافت باکس با جعبه کفش” را هم منتشر کردیم، اما هیچکدام از این کاردستی‌ها نمی‌تواند “جایگزین سافت باکس” شود.

استفاده از “سافت باکس دست ساز” برای کار‌های حرفه‌ای پیشنهاد نمی‌شود و بیشتر برای کاربران تازه‌کار که با محدودیت هزینه روبرو هستند مناسب است.

بنابراین اگر به فکر ساخت سافت باکس برای تولید محتوا هستید، بهتر است اول یاد بگیرید که چگونه از سافت باکس استفاده کنید و بعد به دنبال این باشید که چگونه سافت باکس درست کنید!

تفاوت سافت باکس و اکتاباکس چیست؟

خیلی از کاربران وقتی به دنبال سافت باکس می‌گردند، با پیشنهاد خرید اکتاباکس روبرو می‌شوند. به طور خلاصه انتخاب بین سافت باکس و اکتاباکس بستگی به نوع عکاسی و نورپردازی شما دارد. اگر به دنبال نوری یکنواخت و پخش‌شده هستید که برای عکاسی محصول یا معماری مناسب است، سافت باکس گزینه خوبی است. اما اگر هدف شما تولید نور نرم‌تر و طبیعی‌تر برای پرتره یا عکاسی مد است، اکتاباکس با شکل گردتر خود بازتاب‌های زیباتری ایجاد می‌کند و گزینه مناسب‌تری است.
در واقع سافت باکس و اکتاباکس هر دو ابزارهای شکل‌دهنده نور هستند که برای نرم کردن و پخش یکنواخت نور در عکاسی و فیلمبرداری استفاده می‌شوند. اما از نظر طراحی و نوع نوری که تولید می‌کنند، تفاوت‌هایی دارند. در اینجا به تفاوت‌های کلیدی بین این دو می‌پردازیم:

1. شکل اکتاباکس و سافت باکس متفاوت است

• سافت باکس: سافت باکس‌ها معمولاً دارای شکل‌های مستطیلی یا مربعی هستند. طراحی زاویه‌دار و خطوط صاف آنها باعث می‌شود نور به‌صورت یکنواخت و متناسب با ابعاد باکس پخش شود.
• اکتاباکس: اکتاباکس‌ها به شکل هشت‌ضلعی (اکتا) یا گرد طراحی شده‌اند. این شکل نزدیک‌تر به دایره است و نوری که از اکتاباکس منتشر می‌شود، اغلب به‌صورت گردتر و طبیعی‌تر است، شبیه به نور خورشید.

2. کیفیت نورشان فرق دارد

• سافت باکس: به دلیل طراحی مستطیلی یا مربعی، نور سافت باکس معمولاً یکنواخت و پخش‌شده است. این ابزار برای عکاسی محصول و صحنه‌هایی که نیاز به نورپردازی ملایم و نرم دارند، عالی است. نور سافت باکس‌ها معمولاً سایه‌های نرم‌تر و بدون لبه‌های تیز ایجاد می‌کند.
• اکتاباکس: نور اکتاباکس به دلیل شکل گردتر، طبیعی‌تر به نظر می‌رسد و می‌تواند بازتاب‌های گرد و نرم‌تری، مخصوصاً در چشم‌ها و سطوح براق، ایجاد کند. این ویژگی باعث می‌شود که اکتاباکس برای عکاسی پرتره و مد ایده‌آل باشد، زیرا نوری شبیه به نور خورشید و بازتاب زیباتری روی سوژه ایجاد می‌کند.

3. بازتاب و سایه‌ها

• سافت باکس: بازتاب نوری که از سافت باکس به وجود می‌آید به دلیل شکل زاویه‌دار آن، می‌تواند خطوط مشخص‌تری ایجاد کند. سایه‌ها نرم هستند، اما شکل آنها به دلیل طراحی باکس ممکن است کمی زاویه‌دار به نظر برسد.
• اکتاباکس: سایه‌های ایجاد شده توسط اکتاباکس به دلیل شکل گرد آن، نرم‌تر و طبیعی‌تر هستند. این سایه‌ها معمولاً دارای لبه‌های صاف‌تر و بدون زوایای مشخص‌اند.

4. کاربرد اکتاباکس بیشتر برای پرتره است

• سافت باکس: بیشتر در عکاسی محصول، عکاسی تبلیغاتی و عکاسی‌هایی که نیاز به نورپردازی وسیع و یکنواخت دارند، مانند عکاسی معماری یا عکاسی از اشیاء ثابت، استفاده می‌شود.
• اکتاباکس: به دلیل نوری نرم‌تر و طبیعی‌تر، اکتاباکس‌ها بیشتر در عکاسی پرتره، عکاسی مد و فشن، و عکاسی‌هایی که نیاز به جلوه‌های زیبا و بازتاب‌های گرد دارند، محبوب هستند.

5. اندازه و قابلیت حمل

• هر دو ابزار در اندازه‌های مختلف موجود هستند، اما سافت باکس‌ها معمولاً در اندازه‌های بزرگ‌تر تولید می‌شوند که برای پوشش دادن مناطق وسیع مناسب است.
• اکتاباکس‌ها به دلیل شکل هشت‌ضلعی خود، معمولاً نیاز به فضای بیشتری دارند اما بازتاب‌های گردتر و نور متمرکزتری ارائه می‌دهند.

جمع‌بندی

با توجه به قیمت سافت باکس در مقابل کارآیی آن، می‌توان این وسیله را یکی از بهترین و مناسب‌ترین ابزار‌های شکل دهنده نور به شمار آورد. اگرچه قیمت سافت باکس حرفه ای برای فلاش‌های گرانقیمتی مانند Profoto ممکن است بالا باشد، اما اغلب محصولات موجود در بازار برای فلاش‌های استاندارد، جزو گروه تجهیزات ارزان قیمت هستند و خرید آنها برای کاربران تازه کار بسیار مناسب است.
سافت باکس یک ابزار ضروری برای هر عکاس حرفه‌ای است که به دنبال کنترل و تنظیم نور در عکاسی و فیلمبرداری است. این ابزار به دلیل توانایی تولید نوری نرم و یکنواخت، نقش مهمی در ایجاد تصاویر حرفه‌ای و جذاب ایفا می‌کند. از عکاسی پرتره گرفته تا تبلیغات محصول، سافت باکس می‌تواند تفاوت چشمگیری در کیفیت نهایی تصاویر شما ایجاد کند.