بعد از خرید دوربین جدید این موارد در منوی دوربین را تغییر دهید

خرید دوربین جدید زمان هیجان‌انگیزی برای یک عکاس است. هیچ تجربه‌ای مثل  باز کردن جعبه دوربین برای اولین‌بار نیست.  اما قبل از اینکه برای عکاسی راهی تپه‌ها، استودیو و یا مقصدی دوردست شوید، بهتر است چند چیز مهم را در منوی تنظیمات دوربین جدیدتان اعمال کنید. انجام این کار، از مشکلات احتمالی جلوگیری کرده و روال کارتان را آسان و روان خواهد کرد.

این که شما چطور منوی دوربینتان را تنظیم می‌کنید و یا چه عملکردی را برای دکمه‌ها و چرخ‌های (dials) آن انتخاب می‌نمایید امری کاملاً شخصی است. این مسئله بستگی به این دارد که از چه چیزی عکاسی می‌کنید، چه امکاناتی را به کار می‌برید و دوست دارید چطور کار کنید. فارغ از اینکه روی چه چیزی تمرکز کرده‌اید، چند بخش از منوی دوربین را بعد از باز کردن جعبه آن و پیش از شروع کار باید تنظیم نمایید.

اضافه کردن گزینه‌ها به منوی اصلی

شاید اصلی‌ترین تغییری که در در دوربین‌های عصر دیجیتال به وجود آمده است، اندازه و پیچیدگی منوی سیستم آنها باشد. به‌عنوان یک مثال از این رشد در منوی دوربین‌ها، اولین دوربین DSLR کانن یعنی Canon D30 تولید سال 2000 را در نظر بگیرید که منوی آن از یک لیست دراز با 31 آیتم تشکیل شده بود. این در حالی است که دوربین حرفه‌ای جدید Canon R3 با منویی شامل 433 آیتم در هشت دسته یا تب (tab) به بازار عرضه شده است.

کانن و دیگر تولیدکنندگان کار مناسبی در سازماندهی منطقی تنظیمات منوی دوربین‌ها در قالب چند دسته انجام داده‌اند؛ همچون دسته‌بندی کیفیت تصویر، امکانات پخش، تنظیمات AF یا فوکوس خودکار، و امکانات ارتباط بیسیم را از هم جدا کرده‌اند. اما آنها مشخص نکرده‌اند که کدام یک از آیتم‌های منو به عنوان تنظیمات بعد از خرید دوربین جدید محسوب می‌شوند و  باید قبل از شروع کار با دوربین جدید تنظیم  شوند، و یا کدام را باید بیشتر مواقع روشن یا خاموش نگه داشت.

به همین دلیل بسیاری از عکاسان تعداد کمی از آیتم‌ها را هر زمانی نیاز پیدا کنند تنظیم کرده، و باقی بخش‌های منو را برای زمانی قرار می‌دهند که کاری بهتر از خواندن دفترچه راهنمای دوربین نداشته باشند (که احتمالاً هرگز پیش نخواهد آمد). این مسئله ممکن است باعث ناراحتی‌ها و مشکلاتی در تجربه عکاسی‌شان شود که به‌آسانی می‌شد از آنها پیشگیری کرد.

در این مقاله لیست کوتاهی از آیتم‌هایی که همه عکاسان باید تغییر دهند را ارائه خواهیم کرد. تنظیمات پیش‌فرض کارخانه (و یا از آن بدتر، صاحب قبلی دوربین) ممکن است متناسب با نیاز شما نباشند. اگرچه می‌توانم تمام روز را در این باره صحبت کنم، اما اجازه دهید با چند آیتم مهم که باید در منوی دوربین جدیدتان تنظیم نمایید شروع کنیم. اینها در هر حال تنظیمات بعد از خرید دوربین جدید محسوب می‌شوند.

دیوپتر

بله، موضوع این مقاله تنظیمات منوی دوربین است؛ اما اولین بخش تنظیمات بعد از خرید دوربین جدید اصلا ربطی به منو ندارد.

دیوپتر تنظیم‌کننده فوکوس یا وضوح منظره‌یاب دوربین شما است. جایی نزدیک چشمی منظره‌یاب، یک پیچ کوچک کنگره‌دار قرار گرفته که احتمالاً دو علامت مثبت و منفی نیز روی آن درج شده است. با پیچاندن این پیچ می‌توان اجزای لنز داخل منظره‌یاب را عقب و جلو کرد تا با شرایط چشم کاربر هماهنگ شده و تصویر واضحی برایش فراهم شود. دقیقا انگار عینک را روی بینی‌تان جلو و عقب می‌برید.

اگر دیوپتر شما درست تنظیم شده باشد، تصویر منظره‌یاب را واضح خواهید دید.

زمانی که دیوپتر به شکل مناسبی تنظیم شده باشد، سوژه و اطلاعات نمایش ‌داده‌ شده در منظره‌یاب الکترونیکی دوربین بدون آینه و یا صفحه فوکوس دوربین DSLR را به‌مراتب بهتر خواهید دید. اگر دیوپتر کمی از تنظیم صحیح خارج شود، ممکن است همچنان تصویر شارپی در منظره‌یاب ببینید، اما چشم باید زحمت بیشتری برای نگه‌داشتن تصویر در فوکوس متحمل شود. دیوپتری که خوب تنظیم شده باشد، نگاه کردن داخل منظره‌یاب را راحت و بدون زحمت می‌کند.

پیچ تنظیم دیوپتر ممکن است تصادفاً از تنظیم خارج شده و وضوح منظره‌یاب را به هم بزند. اگرچه بعضی دیوپترها می‌توانند در موقعیت خود قفل ‌شوند، اما تقریباً هر دوربینی که تاکنون استفاده کرده‌ام نیاز دارد تا در اول کار دیوپترش را تنظیم کرده و بعد از آن هم در بازه‌های زمانی مختلف باید این کار را مجددا تکرار کنید. هرچند این مسئله شروعی نه‌چندان جذاب در شخصی‌سازی دوربین به نظر می‌رسد، اما بدون آن جهان خارج از دوربین را مات و محو خواهید دید.

فرمت فایل تصویر

شاید آیتمی مهم‌تر از نوع فایل در منوی تنظیمات دوربین نباشد. دوربین‌های دیجیتال جدید می‌توانند هم با فرمت خام و هم JPEG عکاسی کنند. در اینجا از بحث بر سر فرمت‌های RAW و JPEG گذر می‌کنیم و تنها این مسئله را متذکر می‌شویم که هر فرمتی که تصمیم گرفتید برای شما مناسب است را باید در تنظیمات دوربینتان انتخاب نمایید.

برای اطلاع افراد تازه‌کار باید بگویم که فایل RAW همه اطلاعات اصلی که توسط سنسور دوربین از تصویر ثبت شده است را در برمی‌گیرد؛ حجم اطلاعات فرمت‌ RAW به میزانی بسیار فراتر از این اطلاعاتی است که در فرمت JPEG ذخیره می‌شود. به همین خاطر در مرحله ویرایش با برنامه‌های ویرایش عکس، فایل RAW دسترسی بسیار زیادی برای بازیابی اطلاعات سایه‌ها و مناطق روشن (highlights) تصویر، و نیز تغییر جنبه‌های اصلی عکس همچون وایت بالانس و یا رنگ را می‌دهد.

البته این فایل‌ها سنگین‌تر از فایل‌های JPEG هستند و برای مشاهده و کار با آنها نرم‌افزار مخصوصی نیاز است. هرچند سازندگان دوربین، این نرم‌افزارها را رایگان در اختیار خریدارانشان قرار می‌دهند، اما بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند که از نرم‌افزارهای محبوب ویرایش عکس شرکت‌هایی مثل Adobe Lightroom و Capture One استفاده نمایند.

چه انعطاف‌پذیری فایل‌های RAW را انتخاب کنید و چه راحتی فایل‌های JPEG را، اطمینان پیدا کنید که پیش از شروع کار فرمت مناسب را انتخاب کرده اید.

فایل JPEG، فایلی سبک و راحت است که می‌توان آن را در هر کامپیوتر و وسیله نمایشی که در 25 سال گذشته ساخته شده باز و مشاهده کرد. از آن طرف، جنبه منفی این فایل، پردازش شده و فشرده شده بودن آن است. اگرچه می‌توان آن را به‌راحتی در فضای مجازی به اشتراک گذاشت و یا آن را چاپ کرد، اما اطلاعات عمق رنگ و Tone که یک ویرایشگر حرفه‌ای تصویر برای کار در برنامه ویرایش عکس خود به آن نیاز دارد را در خود ندارد.

شما با فایل JPEG نمی‌توانید روی بالا بردن کیفیت عکس خود حساب کنید و احتمالا به کیفیت خود دوربینتان قناعت کنید.

خوشبختانه اکثر تولیدکنندگان دوربین متوجه اهمیت فرمت فایل هستند و معمولاً آیتم مربوط به آن را در بالای اولین منوی دوربین خود قرار می‌دهند. در اغلب موارد حتی میان‌بر مربوط به این تنظیم را در منوی Quick یا Function و یا تنظیمات روی صفحه  دوربینتان هم خواهید یافت.

شما می‌توانید هم‌زمان در دو فرمت RAW و JPEG عکاسی کنید، اما باید زمانی این کار را انجام دهید که واقعاً به آن نیاز داشته باشید. داشتن فایل RAW، یک کامپیوتر، نرم‌افزار مناسب و زمان لازم برای ویرایش آنها را می‌طلبد و به شما اجازه می‌دهد تا هر زمان بخواهید فایل JPEG را نیز از همان ها به دست آورید. (طبیعتا در هر تعداد و با هر تنظیمی که دلتان بخواهد.)

بهترین زمان برای عکاسی هم‌زمان در هر دو فرمت، زمانی است که نیاز فوری به تصویر JPEG داشته باشید، و همچنین بخواهید برای استفاده‌های آینده از عکس خود، فایل آن را در فرمت RAW هم ذخیره نمایید.

بنابراین به عنوان مهم‌ترین تنظیمات بعد از خرید دوربین جدید ، ابتدا این آیتم را در منو تنظیم کنید و اگر روال کاری عکاسی شما تغییر کرد، می‌توانید باز هم به این بخش از منو برگردید و آن را تغییر دهید. ضمنا همیشه فرمت فعلی تصاویر دوربین را می‌توانید در منظره‌یاب و یا صفحه‌نمایش پشت دوربین خود ببینید.

فرمت کارت حافظه

عکس‌های دوربین شما احتمالاً در یک کارت حافظه ذخیره می‌شوند، و مثل هر فضای ذخیره‌سازی دیگری (دیجیتال یا واقعی) این کارت باید از درهم‌ریختگی اطلعات قبلی پاک شود.

هر تولیدکننده دوربین، شیوه تا حدی مربوط به خود را در برقراری ارتباط دوربین با کارت حافظه و ذخیره تصاویر روی آن را دارد. برای اینکه ارتباط خوب و قابل اعتمادی بین دوربین و کارت حافظه داخل آن برقرار کنید، اکیداً توصیه می‌شود که هر زمان کارت حافظه جدیدی داخل دوربین خود گذاشتید و پیش از گرفتن هر عکسی، ابتدا آن را فرمت کنید.

فرمت‌کردن کارت حافظه‌تان در یک دوربین جدید، آنها را دوستان سریعی برای هم خواهد کرد.

توجه داشته باشید فرمت‌کردن کارت حافظه همه عکس‌ها و پوشه‌های داخل آن را پاک‌کرده و مسیر و چارچوب ذخیره‌سازی جدیدی را در کارت ایجاد می‌کند. همچنین توصیه می‌شود پیش از شروع یک کار عکاسی جدید، کارت حافظه خود را فرمت کنید؛ البته منوط به این که تصاویر داخل آن را قبلا دانلود و ذخیره کرده و از آنها پشتیبان گرفته باشید.

زمان و تاریخ

تاریخ و زمان گرفته‌شدن هر عکس در بخشی از فایل آن به نام متادیتا (metadata) ذخیره می‌شود؛ اینها اطلاعاتی اضافی درباره عکس هستند که توسط نرم‌افزار قابل خواندن است.

اگرچه شاید بدیهی به نظر برسد، اما تنظیم درست زمان و تاریخ گرفته‌شدن هر عکس از دردسرهای احتمالی آینده جلوگیری می‌کند. امروزه بسیاری از دوربین‌ها تنظیمات ساده‌ای دارند که هنگام سفر می‌توان منطقه زمانی و یا تغییرات ساعت شش‌ماهه اول و دوم سال را مشخص کرده و به‌راحتی و بدون دانستن زمان حقیقی منطقه‌ای که در آن هستیم، ساعت دوربین را به‌درستی تنظیم نماییم.

به تجربه متوجه شده‌ام که دوربین‌ها در نگه‌داشتن زمان صحیح در بازه زمانی طولانی خیلی دقیق نیستند. پس اگر به ثبت زمان دقیق در عکس‌هایی که می‌گیرید حساس هستید، هر چند ماه یک‌بار به این بخش از منوی تنظیمات سری بزنید.

تنظیم صحیح تاریخ و زمان بعد از خرید دوربین جدید به شما کمک می‌کند تا زمان گرفتن عکس را به‌خاطر بیاورید.

تنظیم اطلاعات کپی‌رایت بعد از خرید دوربین جدید

بخش دیگری از متادیتای تصویر که ممکن است زمانی در آینده مفید واقع شده و به کمک شما و یا دیگران بیاید، وارد کردن نام و دیگر اطلاعات مرتبط شخصی شماست. البته توجه داشته باشید که این اطلاعات، کاربری امنیتی نداشته و می‌تواند توسط هرکسی که به این فایل دیجیتال دسترسی داشته باشد تغییر کند.

قراردادن اطلاعات کپی‌رایت کمک می‌کند تا عکس‌های خود را تشخیص داده و حتی دوربینتان را بازیابی کنید.

اضافه‌کردن نامتان در بخش کپی‌رایت، امنیتی بسیار سطح پایین را فراهم می‌کند؛ این‌طور فکر کنید که این بخش همچون یادداشتی است که بیان می‌کند این عکس را شما گرفته‌اید و یا حداقل اینکه با دوربین شما گرفته شده است.

اهمیت و فایده این آیتم زمانی خوب مشخص می‌شود که عکس‌های شما با عکس‌های دیگران مخلوط شده باشند و بخواهید صاحب یا خالق عکس‌ها را مشخص نمایید. یا مثلا بخواهید برای فروش آنلاین عکس یا شرکت در مسابقات عکاسی از آن عکس‌ها استفاده کنید.

همچنین می‌توانید از این بخش از منوی تنظیمات برای واردکردن اطلاعات ویژه کپی‌رایت مثل ” حقوق این عکس محفوظ است” استفاده کنید تا به افرادی که به این فایل دسترسی دارند نیت و مقصود خود را برسانید.

باز هم توجه داشته باشید که تنبل‌ترین هکرها هم می‌توانند به‌راحتی اطلاعات این بخش را تغییر دهند. یک استفاده بالقوه که می‌توان از این قسمت نمود، واردکردن اطلاعات تماس شما است؛ مثلا ایمیل شما. اگر احیاناً دوربین شما گم شده و یا دزدیده شود، اطلاعات این قسمت راهی را برای ارتباط با شما فراهم می‌کند. درست است که افراد با نیت بد به این اطلاعات توجهی نخواهند کرد، اما از آن طرف افراد درستکار خواهند دانست چطور با شما ارتباط برقرار کنند.

بعد از خرید دوربین جدید ، کار را شروع کنید

هیچ یک از این تنظیمات بعد از خرید دوربین جدید به شما در گرفتن عکس‌های عالی کمک نخواهند کرد، اما می‌توانند تجربه کار با دوربین جدیدتان را کمی راحت‌تر کنند. گشتن در منوی تنظیمات اولین انتخاب یک عکاس نیست، اما از من قبول کنید که نکات بسیار مفیدی در آن خواهید یافت.

در واقع، تنظیم و آماده‌کردن دوربین مطابق نیازهای خاص شما، همچون تهیه کت‌وشلواری است که مخصوص شما دوخته شده باشد و با اطمینان خاطر بتوانید از آن در هر موقعیتی استفاده کنید.