بهترین تنظیمات دوربین برای عکاسان تازه‌کارها

در دوربین‌های کامپکت و خانگی معمولا نیازی به دستکاری تنظیمات دوربین نداریم، چون این دوربین‌ها به شکل اتومات و خودکار بهترین تنظیمات را مطابق با صحنه عکاسی ایجاد می‌کنند. اما در دوربین‌های پیشرفته‌تر DSLR یا بدون آینه قضیه کمی متفاوت است؛ علاوه بر تنظیمات خودکار دوربین، خودتان هم می‌توانید به صورت دستی تنظیمات دوربین را تغییر دهید تا در شرایط خاصی مثل عکاسی در شب که تنظیمات خودکار فوکوس و نوردهی و… دوربین خیلی دقیق عمل نمی‌کند، عکس‌های بهتری ثبت کنید.

پیدا کردن بهترین تنظیمات دوربین برای عکاسی، با آزمون و خطا وقتتان را تلف می‌کند. به علاوه دوربین‌های عکاسی کلی دکمه و علامت و گزینه‌های مختلف دارند که در نگاه اول ممکن است برای عکاسان تازه‌کار کمی پیچیده به نظر برسد.

به همین دلیل در این مقاله از دیجی آرکی بهترین تنظیمات دوربین را که در بیشتر صحنه‌های عکاسی به کار می‌آید، توضیح می‌دهیم.

بهترین تنظیمات دوربین عکاسی برای افراد مبتدی

قبل از آنکه بحث خودمان را درباره تنظیمات عمومی دوربین شروع کنیم یک نکته مهم را یادآوری می‌کنم. هنگام خرید دوربین عکاسی یکی از سوالاتی که زیاد پرسیده می‌شود درمورد نحوه تنظیم دوربین است. راستش را بخواهید چیزی به نام «بهترین تنظیمات» اصلا وجود ندارد!

یعنی در هر جایی و با توجه به سلیقه خودتان می‌توانید عکس متفاوتی بگیرید و هر نوع عکس هم تنظیمات خودش را دارد.

دوربین‌های عکاسی در شرایط و محیط‌های مختلف عکاسی تنظیمات متفاوتی را هم می‌طلبند. مثلا تنظیمات دوربین برای عکاسی منظره با پرتره کاملا فرق دارد.

پس یک نسخه پیچیدن برای بهترین تنظیمات دوربین خیلی عقلانی نیست.

با این حال تنظیماتی که در ادامه می‌بینیم اکثر اوقات برای عکاسی در شرایط معمول جواب می‌دهد.

حالا برویم سراغ بحث اصلی خودمان. موارد زیر خلاصه‌ای از بهترین تنظیمات پایه‌ای دوربین هستند که در ادامه جداگانه درباره مهم‌ترین آن‌ها بیشتر توضیح خواهیم داد.

• دیافراگم دوربین (Aperture): در نور کم یا عمق میدان کم بین f/1.8-f/5.6 و برای عمق میدان‌های بیشتر f/8-f/16
• سرعت شاتر (Shutter Speed): متناسب با صحنه عکسبرداری بین 30 تا 1/4000ثانیه.
• حساسیت ایزو (ISO):‌ برای دوربین‌های آماتور، بین 100 تا 3200 و برای دوربین‌های حرفه‌‎ای‌‎تر بین 100 تا 6400.
• حالت‌های دوربین (Camera Mode): حالت Manual camera یا Aperture-priority .
• حالت‌های مختلف نورسنجی (Metering Mode): یکی از حالت‌های Matrix/Multi/Evaluative با توجه به مدل دوربین عکاسی.
• حالات فوکوس (Focus Mode):‌ AF-S برای صحنه‎‌های ثابت و AF-C  برای سوژه‌های در حال حرکت.
• تنظیمات ناحیه فوکوس (Focus Area):‌ حالت Single-point برای صحنه‎‌های ثابت و Dynamic/Zone برای منظره‌های در حال حرکت.
• تراز سفیدی (White Balance): حالت Automatic WB.
• فرمت فایل‎ها (File Format):‌ فرمت Raw یا فرمت JPEG اگر تمایلی به ادیت تصاویر ندارید.
• حالت‌‌های عکاسی (Drive Mode):‌ حالت Single برای صحنه‌‎های ثابت و Continues برای منظره‌های در حال حرکت.
• کاهش نویز در عکاسی لانگ یا Long exposure noise reduction: خاموش.
• کاهش نویز در ایزو بالا یا High ISO noise reduction:‌ خاموش.
• حالت تنظیم فضای رنگ (Color Space):‌ حالت SRGB.
• لرزشگیر تصویر یا Image stabilization:‌ روشن در حالت عکاسی روی دست و خاموش در زمان استفاده از سه‌پایه.
• HDR/DRO: خاموش.

پیشنهاد می‌کنیم تا برای آشنایی بیشتر با بهترین تنظیمات دوربین عکاسی، توضیحات تکمیلی که در ادامه ارائه شده است را مطالعه کنید.

مثلث نوردهی در عکاسی با سه ضلع دیافراگم، سرعت شاتر و ایزو اصلی‌ترین تنظیمات دوربین هستند که تنظیم درست آن‌ها بیشترین تاثیر را در کیفیت نهایی تصویر ثبت شده خواهند داشت.

بهترین تنظیمات دوربین برای دیافراگم

تنظیم درست دیافراگم دوربین یکی از مهم‎ترین تنظیماتی است که نقش قابل توجهی در بالا رفتن کیفیت تصاویر، حتی برای عکاسان آماتور دارد.

به زبان ساده، دیافراگم مقدار باز شدن لنز دوربین را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، میزان نوری که از لنزها عبور می‌کنند تا به سنسورهای دوربین عکاسی برسند را کنترل می‌‎کند. به همین دلیل نیز تنظیم دیافراگم دوربین بیشترین نقش را کیفیت نوردهی و بهتر شدن عمق میدان،‌ وضوح تصویر و کیفیت نهایی تصویر دارد.

بیشترین و کمترین میزان برای باز و بسته شدن دیافراگم دوربین با مقیاس  F-stop نشان داده می‌شود. هر چه رقم کناری F هنگام تنظیم دیافراگم کوچک‎تر باشد، دیافراگم بازتر و هر چه این رقم بزرگ‌تر باشد، دیافراگم بسته‌‎تر خواهد بود.

موقع عکسبرداری اگر می‎خواهید عمق میدان بیشتری را به تصویر بکشید، یعنی روی بخش بیشتری از سوژه‌ مقابل خود فوکوس کنید، حتما باید از دیافراگم‌ کوچک‌تر (narrow aperture) استفاده کنید و عدد دیافراگم را بین F/8 و F/16 قرار دهید.

عکاسی منظره یکی از مثال‎‌های مناسب برای عکسبرداری در حالت narrow aperture است.

اگر در نور کم عکاسی می‌کنید یا هدفتان فوکوس کردن بر بخش کوچکی از سوژه است، باید دیافراگم دوربین را در حالت باز (wide aperture) قرا دهید، یعنی آن را بین F/2.8 تا F/5.6 تنظیم کنید.

عکاسی پرتره و عکاسی در شب، مثال خوبی برای عکاسی در حالت wide aperture محسوب می‎‌شوند.

در اکثر دوربین‌های عکاسی، دکمه تنظیم دیافراگم دوربین در سمت راست و بالا، جلو یا عقب بدنه دوربین قرار دارد.

بهترین تنظیمات دوربین برای سرعت شاتر

سرعت شاتر یکی دیگر از تنظیمات پایه در دوربین‌های عکاسی است که به کیفیت نوردهی دوربین مربوط می‌شود.

به طور خلاصه، سرعت شاتر مدت زمانی است که شاتر دوربین باز می‌شود و نور را از خود عبور می‌دهد. تنظیم سرعت شاتر دوربین، در کیفیت نوردهی تأثیر قابل توجهی دارد و دو عامل مهم در هر تصویر را کنترل می‌کند:‌ حرکت و لرزش.

سرعت شاتر بر حسب ثانیه و میلی‌ثانیه اندازه‌گیری می‌شود. هر چه سرعت شاتر بیشتر باشد، میزان نوردهی بر روی عکس بیشتر خواهد بود.

برای گرفتن عکس‌های لانگ اکسپوژر (نوردهی طولانی) مثل نقاشی با نور یا هنگام عکاسی در شب، باید سرعت شاتر را در کمترین حالت تنظیم کنید. عموما سرعت شاتر در دوربین‌ها یک محدودیت 30 ثانیه‌ای دارد. برای تغییر این محدودیت، باید از تنظیمات Bulb mode camera در دوربین عکاسی خود استفاده کنید.

در مقابل، اگر می‌خواهید از سوژه‌های در حال حرکت عکاسی کنید باید از سرعت شاتر بیشتری استفاده کنید. معمولا در عکس‌های اکشن و ورزشی یا عکاسی در حیات وحش سرعت شاتر باید بیشتر باشد.

در اکثر دوربین‌های عکاسی، دکمه تنظیم سرعت شاتر در سمت راست و بالای دوربین یا در قسمت جلو یا در قسمت عقب قرار دارد.

بهترین تنظیمات برای ایزو دوربین

ایزو آخرین ضلع از مثلث نوردهی در تنظیمات پایه دوربین‌های عکاسی و احتمالا سخت‌ترین تنظیماتی است که عکاسان آماتور با آن سروکله می‌زنند.

ایزو مقدار نوری که سنسورهای دوربین دریافت می‌کنند را افزایش و از این طریق مقدار نویز را در عکس‌ها کاهش می‌دهد. قبلا در مقاله «حساسیت یا ایزو در چیست» مفصل راجع‌به این مفهوم توضیح داده‌ایم.

هر چه سطح ایزو بالاتر باشد، مقدار نور و در نتیجه، نویز عکس هم بیشتر خواهد بود. بهترین تنظیمات ایزو در هر دوربین عکاسی به اندازه سنسور دوربین و نوع و سبک عکسی که قرار است گرفته شود، بستگی دارد.

برای مثال وقتی در یک روز آفتابی، مشغول عکاسی در فضای باز هستید، حتما باید از تنظیمات ایزو در سطوح پایین مثلا عددی بین ISO-100 تا ISO-400 استفاده کنید.

اما در شرایطی که به نور زیاد دسترسی ندارید یا اینکه قصد دارید سرعت شاتر دوربین را افزایش دهید، برای رسیدن به کیفیت بالاتر، بهتر است که ایزو را در سطوح بالاتری تنظیم کنید. مقداری بین ISO-800 تا ISO-6400 برای چنین شرایطی پیشنهاد می‌شود.

مقدار ماکسیمم ایزو در دوربین‌های معمولی 3200 است و این مقدار در دوربین‌های حرفه‌ای‌تر تا ایزو 6400 هم می‌رسد.

برخلاف دکمه‌های تنظیم دیافراگم و سرعت شاتر، دکمه تنظیم ایزو در هر دوربین عکاسی با دوربین دیگر فرق می‌کند. اما معمولا در اکثر دوربین‌های عکاسی، دکمه‌ای مستقل برای تغییر تنظیمات ایزو تعبیه شده است.

بهترین تنظیمات برای حالت دوربین

تا اینجا سه تا از اصلی‌ترین تنظیمات دوربین را یاد گرفتیم. در کنار مثلث نوردهی، حالت‌های مختلف دوربین این امکان را به شما می‌دهند تا دیافراگم و سرعت شاتر را برای نوردهی بهتر، دقیق‌تر تنظیم کنید.

این ۴ مورد پایین تنظیمات اصلی حالت‌های دوربین هستند:

• حالت Program Camera (حالت P): برای تنظیم خودکار سرعت شاتر و دیافراگم در مواقعی که تنظیم دقیق آن‌ها برای عکاسی از موضوعات چالشی دشوار است.
• حالت Shutter-Priority (حالت S/Tv): در این حالت شما سرعت شاتر را تغییر می‌دهید و دوربین به شکل خودکار دیافراگم را تنظیم می‌کند. این حالت برای عکاسی از سوژه‌های متحرک مناسب است.
• حالت Aperture-Priority (حالت A/Av): در این حالت شما دیافراگم را تغییر می‌دهید و دوربین سرعت شاتر را تنظیم می‌کند.
• حالت Manual Camera (M): در این حالت تمام تنظیمات را باید به شکل دستی انجام دهید.

بهترین حالت دوربین برای عکاسی تنظیمات دستی (حالت M) و حالت A/Av است.

بهترین تنظیمات دوربین برای فوکوس

تنظیم فوکوس دوربین یکی دیگر از موارد مهمی است که باید یاد بگیرید. در دوربین‌های عکاسی فوکوس هم به شکل دستی هم به صورت خودکار تنظیم می‌شود.

ما دو نوع فوکوس خودکار داریم که بسته به نوع سوژه می‌توانید از یکی از آن‌ها استفاده کنید: فوکوس خودکار تکی (AF-S/One-shot AF) و فوکوس خودکار پیوسته (AF-C/AI-Servo).

در حالت فوکوس تکی دوربین روی سوژه قفل می‌شود و اگر سوژه حرکت کند مجدد روی آن فوکوس نمی‌کند و تنظیمات فوکوس بهم می‌ریزد. پس این نوع فوکوس برای عکاسی از سوژه‌های ثابت مثل مناظر مفید است.

در حالت فوکوس پیوسته دوربین سوژه را ردیابی می‌کند و با هر جابه‌جایی فوکوس را از نو تنظیم و قفل می‌کند. برای سوژه‌های متحرک این نوع فوکوس بهترین انتخاب است.

نحوه تغییر تنظیمات فوکوس از دوربینی به دوربین دیگر متفاوت است. در دوربین‌های سطح مبتدی این کار از طریق منوی دوربین انجام می‌شود درحالی در دوربین‌های جدید و پیشرفته‌تر یک دکمه مستقیم برای تنظیم فوکوس وجود دارد.

بهترین تنظیمات برای وایت بالانس دوربین

وایت بالانس گزینه‌ای است که به تنظیم رنگ عکس و حذف طیف‌های رنگی ناخواسته سرد و گرم از آن کمک می‌کند. وایت بالانس ارتباط نزدیکی با مبحث دمای رنگ دارد.

در دوربین‌های عکاسی سه روش اصلی برای تنظیمات وایت بالانس وجود دارد:

تنظیمات خودکار (AWB): در این حالت دوربین به صورت اتوماتیک بهترین حالت را برای تنظیم وایت بالانس انتخاب می‌کند.

تنظیمات پیش‌فرض (White Balance Presets): در این حالت دوربین حالت‌های مختلف از پیش تعیین شده مربوط به دماهای رنگی مختلف را ارائه می‌دهد.

تنظیمات دستی (manual): در این حالت به صورت دستی با تنظیم مقدار کلوین (مقیاس دمای رنگ) مورد نظرتان، وایت بالانس را تغییر دهید.

محبوب‌ترین و پرکاربردترین تنظیمات وایت بالانس استفاده از حالت خودکار است و از حالت دستی بیشتر برای شرایطی که نور می‌تواند تغییر کند یا در شب، و از حالت پیش‌فرض برای محیط‌هایی که یک نوع نور بر صحنه عکاسی غالب است استفاده می‌شود.

برخلاف تنظیمات دوربین که تا اینجا گفتیم، تا زمانی که با فرمت RAW عکاسی کنید می‌توانید وایت بالانس را در مراحل ادیت عکس هم تغییر دهید.

تنظیمات دوربین برای حالت عکاسی

با مدهای مختلف عکاسی می‌توانید تنظیمات دوربینتان را متناسب با سوژه مورد نظرتان شخصی‌سازی کنید.

برای بهترین تنظیمات دوربین در حالت درایو چند گزینه کلیدی را در دوربین می‌بینید:

Single Shot (حالت تک شات): با فشار دادن شاتر فقط یک عکس گرفته می‌شود.

Continuous/Burst Mode (حالت پیوسته): تا وقتی که شاتر را فشار می‌دهید دوربین پشت سر هم چند عکس می‌گیرد. تعداد عکس‌ها تا حدی زیادی به مدل دوربین بستگی دارد.

Shutter Delay (حالت تاخیر شاتر): وقتی شاتر را فشار می‌دهید دوربین بعد از یک مکث چند ثانیه‌ای شاتر را رها می‌کند و عکس با تاخیر گرفته می‌شود.

Mirror Lock-up (حالت قفل آینه): این حالت مخصوص دوربین‌های DSLR است که در مواقعی که سرعت شاتر پایین است یا دوربین روی سه‌پایه قرار گرفته کاربرد دارد. در این حالت آینه دوربین بلند می‌شود تا لرزش آن را از بین برود.

معمولا در عکاسی از صحنه‌های ثابت، حالت تک شات و برای عکاسی از سوژه‌های متحرک حالت پیوسته بهترین انتخاب هستند. استفاده از حالت تاخیر شاتر هم برای عکاسی با نوردهی طولانی مثل عکاسی در شب و برای مواقعی که ریموت شاتر ندارید مفید است.

بهترین تنظیمات دوربین برای فرمت فایل

برای بهترین تنظیمات دوربین خود یک گزینه دیگر را هم چک کنید؛ فرمت تصاویر.

عکس‌ها در دوربین به شکل RAW  یا JPEG ثبت می‌شوند. فایل‌های RAW اطلاعات تصویری بیشتر و کیفیت بالاتری نسبت به فرمت JPEG دارند. اگر می‌خواهید عکس‌هایتان را ویرایش کنید حتما با فرمت RAW عکاسی کنید.

عکس‌هایی با فرمت JPEG بلافاصله بعد از ثبت، توسط خود دوربین فشرده‌سازی و ویرایش می‌شوند و معمولا برای عکاسان آماتور انتخاب ساده‌تری هستند.

بهترین تنظیمات دوربین برای حالت‌های نورسنجی

حالت‌های نورسنجی تنظیماتی هستند که دوربین مقدار نور صحنه شما را با آن‌ها اندازه می‌گیرد. از آنجایی که مقدار نوری که برای عکاسی در روز و شب و محیط‌های مختلف نیاز دارید متفاوت است، نحوه محاسبه نور اهمیت زیادی پیدا می‌کند و تاثیر مستقیمی بر نتیجه نهایی تصاویر می‌گذارد.

حسگرهای نورسنجی دوربین شدت مورد نیاز نور برای هر عکس را اندازه می‌گیرند. حالت‌های زیر تنظیمات اصلی برای نورسنجی دوربین هستند:

نورسنجی چندگانه (Multi/Matrix metering): در این حالت دوربین نور کل صحنه را ارزیابی کرده و کادر را به چند منطقه تقسیم می‌کند. این نوع نورسنجی در بیشتر سبک‌ها و موقعیت‌های عکاسی به‌درستی عمل می‌کند.

نورسنجی نقطه‌ای (Spot metering): در این حالت دوربین از یک نقطه فوکوس برای محاسبه مقدار نور استفاده می‌کند. وقتی هدف عکاسی شما یک سوژه کوچک یا قسمت کوچکی از آن است باید از حالت نورسنجی نقطه‌ای استفاده کنید.

نورسنجی Center-weighted metering: در این حالت دوربین مرکز کادر را مشخص و نور صحنه را اندازه‌گیری می‌کند. موقعی که سوژه در وسط کادر قرار می‌گیرد از این حالت نورسنجی استفاده می‌شود.

جمع‌بندی

همانطور که با خواندن این راهنما درمورد بهترین تنظیمات دوربین عکاسی متوجه شدید، در هر دوربین ویژگی‎ها و قابلیت‎های زیادی برای تنظیم و دستکاری وجود دارد که ما سعی کردیم مهم‌ترین آن‌ها را برایتان توضیح بدهیم.

این تنظیمات برای شرایط عادی توصیه شده‎اند و گاهی اوقات لازم است تا بسته به نوع عکسی که قرار است گرفته شود، از تنظیمات متفاوتی برای دوربین خود استفاده کنید.

البته این را هم بگوییم همین که بر سه مفهوم مهم ایزو، سرعت شاتر و دیافراگم مسلط شوید و بتوانید از پس تنظیماتش بربیایید نصف راه را رفته‌اید.